Sıcaklıkları farklı iki cisim birbiriyle temas ettiğinde, ısı alışverişinde bulunurlar. Örneğin sıcak bir cismi soğuk suya atarsanız; cisim soğurken, su biraz ısınır. Isı enerjisi sıcak cisimden soğuk cisme akmıştır. Isı alışverişi cisimler aynı sıcaklığa gelince biter. Bu sıcaklığa denge sıcaklığı denir. Isıca yalıtılmış bir ortamda Sıcak cismin verdiği ısı enerjisi soğuk cismin aldığı ısı enerjisine eşit olmalıdır. Bu ilkeyle denge sıcaklığı hesaplanabilir. Örneğin 70 0C sıcaklıktaki suya 30 0C sıcaklıkta bir metal atılırsa, ıcak su soğuk metali biraz ısıtırken kendisi soğur ve arada bir sıcaklıkta buluşurlar. Yani su ve metalin son sıcaklıkları 30 ve 70 0C arasında olur. Peki tam olarak kaç derece olur? Bunun hesaplanabilmesi için, suyun verdiği ısı metalin aldığı ısıya eşitlenir.
Qalınan = Qverilen
Alınan enerji Q1 = m.c.Dt = m1.c1.(t-t1) Verilen enerji: Q2 = m.c.Dt = m2.c2.(t2 - t)
Bu ısılar birbirine eşitlendiğinde, t değeri yani son sıcaklık bulunur.
m1.c1.(t-t1) = m2.c2.(t2 - t)
Bu denklemdeki m.c değeri o maddenin ısı sığasını gösterir. Isı sığası C harfi ile gösterilir. birimi cal/0C tır. Isı sığasının tanımı: bir maddenin sıcaklığını 1 0C arttırmak için gereken ısı enerjisidir. Maddenin 1 gramının değil, tamamının sıcaklığını 1 0C arttırmak için gereken ısı. Bu tanımdan ısı sığası formülünün C=m.c olacağı bulunur. c, özısı; m: kütledir. O halde yukarıdaki formülü ısı sığası (C) ile yeniden yazarsak;
C1.(t-t1) = C2.(t2 - t)
Cuma Ağus. 29, 2008 4:09 pm